Chrom-6: ukryte zagrożenie w wodzie pitnej

Opublikowano 26 września 2022 Ostatnia aktualizacja 12/08/2023

Znany jest jako “nowy azbest” i coraz częściej pojawia się w dyskusji publicznej: chrom-6, toksyczny metal, który jest niebezpieczny dla zdrowia, jest obecny w naszej wodzie pitnej. “Mamy rury, w których może znajdować się chrom-6” – mówi René Nuij, ekspert ds. bezpieczeństwa operacyjnego w Waternet.

Fakt, że chrom-6 jest szkodliwy dla zdrowia, po raz pierwszy stał się oczywisty w Brabancji. W latach 2004-2011 uczestnicy projektu reintegracyjnego w Tilburgu wykonywali prace konserwacyjne dla Kolei Holenderskich (NedTrain). Podczas szlifowania doszło do uwolnienia chromu-6. W rezultacie niektórzy z 33 uczestników doznali widocznego uszczerbku na zdrowiu. Sprawa trafiła do sądu, a firma NedTrain została uznana za odpowiedzialną za szkody poniesione przez poszkodowanych. Według sądu, NedTrain powinien był wiedzieć, że uczestnicy będą narażeni na kontakt z bardzo niebezpiecznymi substancjami.

Nie każda forma chromu jest szkodliwa. Chrom-3 to minerał, który występuje naturalnie na ziemi i jest obecny w niektórych produktach spożywczych. Chrom-3 nie jest szkodliwy dla zdrowia. W rzeczywistości brak wystarczającej ilości chromu-3 może nawet zwiększać ryzyko wystąpienia cukrzycy. Jedynie w przypadku alergii może prowadzić do reakcji alergicznych. Chrom-0 jest uważany za nieszkodliwy w swojej pierwotnej formie i jest stosowany w chromowaniu (na przykład kranów).

Kwestie zdrowotne

Chrom-6 powstaje i uwalnia się podczas obróbki cieplnej materiałów zawierających chrom-0 lub chrom-3, na przykład właśnie podczas szlifowania w Tilburgu, szlifowania ogółem, spawania lub spalania. Wdychanie chromu-6 może powodować krwawienie z nosa i jego podrażnienie. Może również powodować długotrwałe problemy zdrowotne, takie jak mutacja genów, problemy żołądkowe, problemy z oddychaniem, uszkodzenie nerek i wątroby, osłabienie odporności i raka

Farba zawierająca chrom używana w pociągach w Tilburgu została zakazana. Niemniej jednak metal ten jest nadal regularnie uwalniany do środowiska, ponieważ ten rodzaj farby jest nadal obecny na wielu starych budynkach. Podczas prac renowacyjnych lub konserwacyjnych chrom-6 może przedostać się do powietrza, gleby i prawdopodobnie do naszych wód powierzchniowych: naszego źródła wody pitnej. Rozpuszczalność w wodzie każdego związku chromu-6 jest różna i wynosi do 1667 gramów na litr. Jest to ważne, ponieważ stopień, w jakim chrom-6 rozpuszcza się w naszych wodach powierzchniowych, oddziałuje na wodę pitną.

Parametr audytu

W wodzie pitnej mogą występować różne związki chromu. Ustawowe wymagania dotyczące jakości wody pitnej są podyktowane Rozporządzeniem dotyczącym wody pitnej, który opiera się na europejskiej dyrektywie w sprawie wody pitnej i zaleceniach Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Maksymalna ilość chromu całkowitego w wodzie pitnej i naturalnej wodzie mineralnej wynosi 50 mikrogramów na litr. Jak dotąd nie ma ustalonej normy dla chromu-6. W wodzie pitnej (i źródłach wody pitnej) chrom jest parametrem kontrolnym, co oznacza, że jego stężenie jest mierzone. Jeśli limit w wodzie pitnej zostanie przekroczony, firma dostarczająca wodę pitną jest zobowiązana do zaprzestania dostarczania jej konsumentom.

Firmy dostarczające wodę pitną muszą również pobierać próbki i testować chrom w kranie za pomocą tak zwanego losowego testu dziennego (ang. Random Daytim Test, RDT). Próbka ta jest reprezentatywna dla ilości metalu, którą konsument spożywa tygodniowo z wody pitnej. Pomiary przeprowadzone w latach 2004-2006 wykazały, że zawartość chromu sporadycznie przekraczała normę. W 2019 r. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Środowiska (RIVM) wydał uspokajające oświadczenie: “Nie ma obaw o zdrowie z powodu narażenia na oddziaływanie chromu-6 poprzez żywność lub wodę pitną”. Według raportu RIVM stężenie chromu-6 w wodzie pitnej w Holandii (skąd pochodzi ZeroWater) jest “bardzo niskie”, ale na obszarach miejskich stężenie w powietrzu jest wyższe.

Tata Steel

Na obszarach takich jak IJmuiden, smugi dymu wydobywające się z fabryk stalowego giganta Tata Steel zawierają chrom-6. Firma produkuje wątpliwe ilości tego pierwiastka każdego roku. “Według raportu rocznego za 2016 r. emisje wyniosły 7,79929052 kilogramów rocznie. Raport roczny za 2017 r.: dokładnie taka sama liczba. 2018 i 2019: to samo. Na ile jest to wiarygodne?” – mówi Jacob de Boer, profesor chemii środowiska i toksykologii na Uniwersytecie VU w Amsterdamie. Pomimo zakazu stosowania chromu-6, metal ten nie zniknął całkowicie z naszego społeczeństwa. W rzeczywistości można go znaleźć we wszelkiego rodzaju produktach, takich jak kosmetyki, konserwowane drewno, cement, skóra i tusz do tatuażu.

Częściowo z tego powodu belgijska gazeta De Morgen umieściła chrom-6 w pierwszej dziesiątce substancji zagrażających naszej glebie i drogom wodnym – źródłom naszej wody pitnej. “Od pewnego czasu wiedzieliśmy, że chrom-6 jest obecny w glebie, ale ostatnio dowiedzieliśmy się również, że zanieczyszczone są nim budynki i drogi wodne” – mówi Jan De Vos, inżynier środowiska i ekspert ds. gleby. “Byliśmy już świadomi zagrożeń związanych z farbą ołowiową i azbestem, ale chrom-6 również wydaje się być poważnym problemem, który należy wziąć pod uwagę podczas prac rozbiórkowych. UE już drastycznie ograniczyła ich stosowanie, ale należy również zająć się historycznymi zanieczyszczeniami“.

Erin Brockovich

W Stanach Zjednoczonych problem ten stał się znany opinii publicznej dzięki filmowi Erin Brockovich, opartemu na prawdziwej historii. Główna aktorka Julia Roberts gra w nim prawniczkę, która pomaga ofiarom skażonych wód gruntowych. Dopiero okaże się, czy takiej katastrofy można spodziewać się również w Holandii. Niemniej jednak społeczne zainteresowanie tematem rośnie. René Nuij z Waternet wydaje ostrzeżenie w swojej kampanii “Bohaterowie bezpieczeństwa” Ministerstwa Spraw Społecznych i Zatrudnienia. “Ostatnio mieliśmy również do czynienia z chromem-6. Mamy rury, w których może znajdować się chrom-6. Myślę, że moją rolą jest, aby ostrzegać innych”.

ZeroWater

Chociaż instytucje rządowe twierdzą, że chrom-6 nie stanowi problemu w naszej wodzie pitnej, możesz dodatkowo rozwiać wszelkie wątpliwości dzięki filtrowi wody ZeroWater. ZeroWater usuwa 100% chromu-6 z wody wodociągowej, jak również wapno, glifosat, chlor, PFAS (PFOS/PFOA) i wiele innych zanieczyszczeń.

Interesuje Cię samodzielna filtracja wody w domu? W takim razie zapraszamy do zapoznania się z ofertą naszego sklepu internetowego.